W dniu 8 grudnia 2020 r. miała miejsce organizowana przez Katedrę Zarządzania Projektami (Instytut Zarządzania SGH) II konferencja naukowa z cyklu „Wyzwania nauki o zarządzaniu projektami” pt. „Społeczna odpowiedzialność działalności projektowej”, której partnerami byli Forum Odpowiedzialnego Biznesu oraz IPMA Polska.
Zgodnie z tytułem tematem przewodnim konferencji była problematyka szeroko rozumianych relacji pomiędzy zarządzaniem projektami a ideą społecznej odpowiedzialności organizacji, zarówno odnoszących się do problemów merytorycznych jak też metodologicznych. Celem konferencji była wymiana wiedzy i praktycznych doświadczeń na temat stanu obecnego oraz perspektyw rozwoju zarządzania projektami w Polsce i na świecie, zarówno w teorii jak i w praktyce gospodarczej oraz identyfikacja wynikających z tego wyzwań nauki o zarządzaniu projektami.
Konferencję rozpoczęło wystąpienie J.M. dr hab. Piotra Wachowiaka, prof. SGH, Rektora SGH i Dyrektora Instytutu Zarządzania SGH, pt. „Społecznie odpowiedzialne zarządzanie projektami – ewolucja koncepcji, trendy” w którym zaprezentował on istotę i kluczowe aspekty społecznej odpowiedzialności w realizacji złożonych i niepowtarzalnych przedsięwzięć. W swojej prezentacji podkreślił on także rosnące znaczenia społecznej odpowiedzialności w zarządzaniu projektami.
Następnie głos zabrał prof. Michał Trocki, który kontynuował wątki rozpoczęte przez przedmówcę. Prof. Trocki rozpoczął od problematyki rozwoju jako idei przewodniej cywilizacji oraz zmian jakie wobec rozwoju zachodziły na przestrzeni ostatnich dekad. Podkreślił, iż od lat 70-tych XX w. przyjęto, iż rozwój powinien być zrównoważony tzn. prowadzony tak, aby potrzeby obecnego pokolenia zaspokajane były bez umniejszenia szans pokoleń przyszłych. Odniósł się także do trzech filarów zrównoważonego rozwoju (triple-bottom-line): Planety, Ludzi oraz Dobrobytu. Ze względu wykorzystanie projektów i zarządzania nimi jako podstawowego narzędzia rozwoju, nie sposób jego zdaniem pominąć wynikającej z tego odpowiedzialności społecznej działalności projektowej. Jego zdaniem kompleksowe rozwiązania w tym względzie powinny objąć wszystkie trzy grupy procesów zarządzania: zarządcze, wykonawcze i pomocnicze oraz powinny być rozpatrywane w całym cykl życia projektu. Swoją prezentację zakończył on przedstawieniem dotychczasowego dorobku Katedry Zarządzania Projektami w tym obszarze oraz nakreślił pytania do dyskusji w gronie uczestników konferencji.
Uzupełnieniem prezentacji było także wystąpienie mgr Huberta Cichockiego, który przedstawił koncepcje teoretyczne, w tym również krytyczne wobec CRS i odpowiedzialności społecznej.
W kolejnym wystąpieniu dr hab. Paweł Cabała, prof. UEK zaprezentował problem odpowiedzialności z perspektywy sytuacji relacji między uczestnikami systemu, relacji opartych na egocentryzmie, altruizmie i allocentryzmie. Odniósł się również do relacji w warunkach konkurencji, kooperencji oraz teorii gier. Zachęcał także do szerszego spojrzenia z perspektywy długofalowej i zarządzania całym portfelem projektów.
Po nim głos zabrał dr hab. Mateusz Juchniewicz, prof. SGH prezentując wyniki autorskich badań dot. społecznej odpowiedzialności opartych na międzynarodowym modelu GPM Global P5. Spośród badanych obszarów najwyższy wynik zaobserwowano w obszarze „Ludzie” (szczególnie wysoki w zakresie BHP i Prywatności klienta, zaś na najniższy – wspierania lokalnej społeczności). Drugi w kolejności był obszar „Dobrobytu”, zaś ostatni „Planeta”, w którym najniżej oceniono poszanowanie wody i energii. Interesującą obserwacją, jak podkreślił prof. Mateusz Juchniewicz, był fakt osiągania relatywnie wyższych wyników odpowiedzialności społecznej w branżach silnie regulowanych prawnie i posiadających istotne porozumienia branżowe.
W dalszej kolejności wystąpiła dr hab. Ewa Sońta-Drączkowska dzieląc się swoimi obserwacjami w zakresie innowacji społecznych zdobywanych na bazie doświadczeń faculty advisor uczelnianego oddziału międzynarodowej organizacji Enactus. W swoim wystąpieniu odwoływała się do problematyki zmian społecznych i teoria strukturacji. Kluczowe pytanie na które próbowała odpowiedzieć to: jak projekty innowacji społecznych różnią się od projektów w ogóle? W tym celu przyjęła metodę case study 36 międzynarodowych projektów, przeprowadzając wywiady z członkami organizacji i podejmując się analizy doświadczeń projektowych z realizowanych przedsięwzięć. Wśród istotnych cech wyróżniających omawiane projekty dostrzegła w nich: silny aspekt eksploracyjny, odkrywanie szans, rozwój poprzez model kuli śniegowej, jak również działanie w celu zaspokajania potrzeb społecznych, a także zbiorowe współdziałanie wielu interesariuszy. Z jej obserwacji wyłaniały się stosowane wskaźniki sukcesu o dużo bardziej jakościowym, niż ilościowym charakterze. Wśród postulowanych zaleceń wskazywała zaangażowanie beneficjentów na wczesnym etapie projektu, poszukiwanie wsparcie biznesu i zewnętrznej sieci partnerskiej, konieczność instytucjonalizacji inicjatyw (fundacja, spółka itp.), a także systematyczny PR i działalność marketingowa. Kluczowymi problemami były: podejście do zbierania funduszy, niedopracowane uzasadnienia biznesowe, potrzeba silnych liderów, jak również wysoka rotacja studentów.
Na podkreślenie zasługuje fakt, iż wystąpienie to zainicjowało żywą dyskusję na temat potrzeb, obszarów wsparcia oraz doświadczeń realizacji projektów społecznych. W wypowiedziach dyskutantów akcentowano zwłaszcza kwestię miejsca społecznej odpowiedzialności w systemie kompetencji i procesie kształcenia studentów i przedstawicieli biznesu.
W następującej części konferencji gospodarzami byli prelegenci z zagranicznych, wiodących ośrodków zajmujących się społeczną odpowiedzialnością projektów. Pierwszy z prelegentów dr Joel Carboni, Prezydent i Założyciel Green Project Management (USA) dokonał prezentacji dotychczasowych działań GPM’u, wyczerpująco przedstawił model społecznej odpowiedzialności projektów oraz realizowanych na jego podstawie badań.
Drugim mówcą był dr Shepherd Urenje, specjalista w zakresie zrównoważonego rozwoju, dyrektor Programu Szkoleniowego The Baltic University Programme (BUP) z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja). Podkreślił on pilność i konieczność zmian wobec pojawiających się wyzwań, w tym ocieplania klimatu. Zaznaczył, iż obserwuje się pewną hipokryzję firm deklarujących sprzyjanie ideom zrównoważonego rozwoju, a jednocześnie finansujących działania zaprzeczające skutkom i znaczeniu zmian klimatycznym. Podkreślał, iż akceptacja odpowiedzialności społecznej przez przedsiębiorstwa jest nadal wyzwaniem, zaś podejmowane działania filantropijne nie przyczyniają się do istotnej poprawy beneficjentów, gdyż koncentrują się na „agentach” zmian, a nie ich „odbiorcach”. Konieczne są zatem jego zdaniem zmiany systemowe.
Dalsza prezentacja wygłoszona została przez Panią Ewę Palarczyk, doświadczonego menedżera i wieloletniego eksperta w zakresie wdrażania strategii, zarządzania portfelem projektów oraz zarządzania projektami. Potwierdziła ona ze swojego doświadczenia znaczenie CSR w rozwoju społeczno-gospodarczym. Odniosła się do celów UN w zakresie zrównoważonego rozwoju i podkreśliła potrzebę standardu i jasnego podejścia w tym obszarze. Wyraziła również swoje poparcie dla kluczowej roli edukacji i kształcenia w zakresie zmiany postaw.
W kolejnym bloku konferencji prezentowane były przykłady projektów odpowiedzialnych społecznie. Wśród inicjatyw w szczególności zasługujących na wyróżnienie były:
- raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” oraz projekt „Karty różnorodności” w ramach Forum Odpowiedzialnego Biznesu (Ewa Wojciechowicz, Miłosz Marchlewicz, Forum Odpowiedzialnego Rozwoju)
- wdrożenie zasad odpowiedzialnego biznesu w Uniwersytecie Medycznym w Łodzi (Tomasz Leśniowski, IPMA Polska, pm2pm)
- Fundacji na Rzecz Tworzenia Wartości Wspólnej przez Studentów prezentowana przez dr. Adama Weinerta (UE w Poznaniu)
- Inicjatywa „Włączeni” – projekt stworzenia platformy opartej na grywalizacji angażującej wolontariuszy i łącząca ich z organizacjami społecznymi (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, kierunek Zarządzanie projektami)
- wdrożenie zasad odpowiedzialnego biznesu w zarządzaniu portfelem projektów Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. (Krzysztof Witkowski, Sebastian Wąs, Adam Getler)
- projekty społeczne podejmowane przez SKN Enactus SGH (Natalia Gajewska, Gabriela Libudzka)
Konferencję zakończyła ostatnia sesja dotycząca perspektyw integracji środowiska zarządzania projektami i możliwych obszarów współpracy w obszarze społecznej odpowiedzialności działalności projektowej, którą poprowadził dr hab. Emil Bukłaha, prof. SGH.
Pracownicy Katedry Zarządzania Projektami SGH dziękują wszystkim prelegentom i uczestnikom za aktywny udział oraz inspirujące dyskusje i zapraszają za rok na kolejną edycję konferencji z tego cyklu.